Laurdag 26.november kl.13-16.00 vert det julemesse med sal av handarbeid og kafe på Årebrot grendahus. Det er åtte utstillarar og det vert utlodding til inntekt for grendahuset på Årebrot, med gevinstar frå utstillarane. – Lodda kostar kr. 10, fortel Britt Maret Sunde. Det er ho og Marit Brandsøy som har teke initiativet til julemessa på […]
Rune Nordbotten (58) slår seks gardar i Botnane, men i år er han langt frå ferdig med fyrste slåtten. Det er så mykje væte i jorda at han ikkje kjem utpå med traktor. – Eg har 2,5 månad med fôr av kvalitet, resten er vombafyll, mest berre brukande til ungdyra. Difor har eg alt tinga to trailerlass med fôr. Eg har aldri opplevd ein slik sommar før, seier Nordbotten, som har drive som gardbrukar sidan tidleg på 1990-talet.
Mor hans, Kari Nordbotten (93) er no den einaste attlevande av foreldregenerasjonen vår i Botnane og ho fortel at det var like eins sommaren 1964. Det var uråd å få høyet turt, korkje i hesjar eller på bakken, og vanskeleg å fare ut på bøen med slåredskap. Det året la vinden hesjane flate. I tillegg hadde ho to bleiebarn, som ho ikkje fekk turka bleiene til. Rune var eit halvt år gamal sommaren 1964. Kari minnest den sommaren som eit mareritt.
– Eg burde sikkert bli motlaus, men eg får ikkje gjort så mykje med dette veret. Det er uråd å fare ut på bøen, køyrer eg der no vert det ei blanding av jord og gras, som ikkje er brukande til noko. Og svære dammar etter meg. Veret må snu ein gong…..
Per dags dato har Nordbotten 40 storfe, av dei 19 mjølkekyr. Men når kalvane vert slakta i løpet av hausten er det 30 dyr som skal ha mat gjennom vinteren. – I år har kyrne fått mest stutkalvar og dei vert slakta som kvalitetskalv når dei er 6.-7. mnd gamle. Å slakte, for å kjøpe att dyr og ikkje fylle mjølkekvoten, er dårleg økonomi. Då er det betre å kjøpe fôr, men det løner seg lite å kjøpe fôr til kjøtproduksjon, seier han.
Han prøver å slå litt kveldsmat til dyra langs vegen, der det er turrast. Men spora er tydelege.
– Kva kostar to trailerlass med fôr?
– No stig jo alt i pris, så det er litt usikkert. Men ein stad mellom 140.000 og 150.000 kroner. Nettoen forsvinn. Eg får vere glad for at det er eit godt turistår, med godt belegg på utleigehytta. Der er det så nær hundre prosent utleige som det går an å kome.
Sverm av fiskemåsar
– Har du fått slege noko i august i det heile?
– Ja, eg slo litt i månadskifte juli-august, og det var kolsvart etter meg. Det vart ikkje betre då det kom mellom 200 og 300 fiskemåsar, som vi kallar småmåse, og la seg på bøen for å ete makk. Dei kom så tett på traktoren at vengene slo mot ruta i hytta. Dei forfølgde meg rundt traktoren, det har eg aldri vore borti før.
Dette bilete er henta frå Fjesbok-sida til Nordbotten. Han har teke det frå traktorhytta 30. juli.
– Er det ikkje vanleg at måsen legg seg på bøen når du slår?
– Jau, det er vanleg med måse på marka i august. Men ikkje i slike mengder. Dei seinare åra er det berre gråmåse og svartbak som har hekka og halde seg her. Fiskemåsen har vorte bymann og held seg i Florø og Førde, der det er jamnare tilgang på mat folk kastar frå seg.
Berre åtte dagar med opplett
Rune Nordbotten har registrert veret i Botnane i 47 år og har aldri målt så mykje nedbør i juni-august før. Det har snart passert ein meter.
– Frå 10. juni til 12. august har vi hatt berre åtte dagar utan nedbør. Det er uvanleg. Tidlegare har det i same tidsperiode vore 20-25 dagar opplett slik at det går an å slå. Som regel har det brukt å vere ei veke med godver slik at ein får slege.
– Kva er det nærmaste du kan samanlikne denne sommaren med?
– I 2001 registrerte eg mest nedbør i juni-juli-august. Då var det likevel 23 dagar opplett i juni-juli, og medrekna august var det 34 dagar opplett. Så vi har fått vår del av nedbøren sommaren 2022, slår han fast.
– Du snakkar ofte om eit verskilje som ligg ved Botnane. Er det det som har heimsøkt oss denne sommaren?
– Ja, når det ligg høgtrykk sør for oss og lågtrykka ligg ut i havet då vert nedbøren pressa ned her, men trenger ikkje så sterkt innover land. Vi har fått 175 mm til no i august. Til samanlikning har det kome 97 mm i Svelgen, 57 i Davik, 109 på Fureneset og 70 mm i Bergen på dei tolv fyrste dagane i august.
– Har du ikkje for tung traktor når du ikkje kjem deg ut på bøen utan å køyre opp jordet?
– Så vått som det er no er det mest uråd same kva eg brukar av redskap. Det var ikkje råd med den gamle traktoren min heller, som eg brukte før den gjekk sund. Den nyaste traktorane veg fort 6-8 tonn.
I Nordbotten er det både nyslegne jorde og bøar der håslåtten burde vore teken.
Nordbotten slår seks gardar i Botnane og har så langt fått slege fire av dei. Han er ferdig på sin eigen gard og nabobruka i Nordbotten. Der skulle han no ha slege håa, men får ikkje gjort det heller på grunn av regn og væte.
– Korleis kan du rekke over dette åleine?
– Nei, når eg får slege er det arbeid frå seks om morgonen til midnatt. Stundom tek eg natta til hjelp også. Eg har yngste dotter vår, Karen, med meg i siloen og prøver å få hjelp til å mjølke, slik at eg slepp det når det står på som verst med slåtten.
Høymolen ser ut som plantefelt
I Øvrebotten ser høymolen ut som ein juletreskog.
Rune Nordbotten slår også dei to gardane i Øvrebotten og der har han ikkje fått byrja. Der ser høymolen ut som brune plantefelt og gjev ein skrekkvisjon om korleis det kan bli sjåande ut den dagen heller ikkje Rune slår lenger. Høymolen likar seg ekstra godt når det er mykje væte.
– Ja, høymolen blir ei større og større plage, og det blir ikkje betre når han får stå og frø seg no når eg ikkje får slege. Den tid alle hadde sauer og kyr som åt han, var det råd å ha kontroll med høymolen.
– Korleis då?
– Vekselbruket mellom sauer og kyr var nyttig. Sauer er gode beitedyr på høymol, dei et alt og gjekk på bøen vår og haust. Dei forseinka høymolen på våren, det er alltid mjukt gras der sauene beitar. Kyrne beita der etter at håa var i hus. Dei åt også den høymolen som ydda opp att. Men no er det lite av dette vekselbruket.
Bøen, den innerste garden i Nordbotten er eit godt døme på ein gamal bø der det var slikt vekselbruk og høymolen ikkje har fått tak. Difor jyllar ikkje Rune der, det spreier berre høymolefrøa, som har passert kyramagane.
– Kvifor sprøytar du ikkje mot høymol?
– Eg gjorde det i Mækja for to år sidan, og i fjor var all høymol vekke der, men i år er han på plass att. Frøa ligg i jorda. I 2020/21 trudde eg at eg fekk litt hjelp av insektet gullsmed, som gjekk på høymolen i svære svermar og åt opp alt det grøne på han. Men heller ikkje det reduserte mengda med høymol.
Hjorten forseinkar slåtten
Rune Nordbotten er gardbrukar i Garden der det er tradisjon for å vere dei fyrste som byrjar å slå i juni. Far hans, Johannes, byrja å slå 10. juni mest same kva som stod på.
– Det går diverre ikkje lenger. 10. juni er det berre ei veke eller to sidan store flokkar med hjort beita på bøen og åt graset nedåt. Då eg byrja som gardbrukar på 1990-talet slo eg garden tre gonger. Det varde til tidleg på 2000-talet, men no er det uråd. No er 18.-20. juni det vanlege, litt avhengig av veret. Det er ideelt å slå frå då og fram til 1. juli. Då får ein beste graset. Og håslått frå 1. august omlag.
– Men i år gjekk ikkje dette?
– Nei, men det må vel bli ei råd slik at eg får slege resten. Men nett no ser det ikkje lyst ut på vermeldinga. Eg håpar ikkje dotter Birthe vert sanndrøymt. Ho drøymde at eg slo i silo julafta!
Intervju og foto Magni Øvrebotten 12.08.2022.
Bygdehelga Botnane-Årebrot, 29. til 31. juli, trefte eit par dagar med nokolunde opplett ver, og stundom sol. Det må vi rekne som eit lukketreff denne sommaren. Fredag vart dessutan «kvelden rundt oss signa av dette sommarlyset Vårherre stundom gjev kystfolket til sjelefred og helsebot», for å sitere Helge Johnsen.
Bygdehelga vart opna med konsert i Botnane grendahus fredag kveld. «Viser og slikt» hadde Helge Johnsen kalla programmet. Han hadde med seg Ove Mjåtveit på bass og lydmann Einar Nesbakk sytte for god lyd. Den tidlegare Firda-journalisten Helge Johnsen song både eigne og andre sine tekstar og tonar, og etter tilbakemeldingane å døme fall dei godt i smak hjå publikum. Mange sa dei var glade for at dei hadde teke turen då dei gjekk.
Kari Brun Ågotnes og Asgeir Øvrebotten var vertskap for kvelden og hadde laga god fingermat til dei omlag 30 som kom. Kva oppleving hadde så dei som song og spelte? Helge Johnsen oppsummerer besøket i Botnane slik:
– For meg var besøket i Botnane 29. juli ei oppleving. Eg hadde aldri vore i denne bygda før, og det var med ei viss ærefrykt eg kom med tekstane mine til staden der Jan-Magnus Bruheim i si tid budde og dikta. Her har langt større sko trødd enn mine. Bassist Ove Mjåtveit og eg følte vi fekk ei mottaking som varma, og vi opplevde eit lyttande publikum som tok vel mot songane vi hadde med. I tillegg, vart kvelden rundt oss signa av dette sommarlyset Vårherre stundom gjev kystfolket til sjelefred og helsebot. Takk til dykk alle».
Fottur over Dyreskora
Laurdag føremiddag møtte ni opp for å vere med turleiar Torbjørn Øvrebotten over Dyreskora, frå Nøre til Søre dalen. Dei var fyrst oppom restane etter hytta i Nøre dalen der det låg motstandsfolk i dekning under krigen. Deretter tok dei seg over elva på Støylen og opp over Dyreskora, med eit flott utsyn over både Nøre vatnet og Botnane. Ingrid Bruflot var med på turen og tok desse bileta og skreiv om turen på Fjesboksida til grendalaget.
Rekordstor fiskekonkurranse
Fiskekonkurransen i Nøre dalen har vorte ein tradisjon i Botnane, med Vetle Aase Øvrebotten som primus motor. I år var det rekordstor deltaking med heile 29 deltakarar, i alle aldrar. Dei konkurrerte i å få den største og den minste fisken, og flest fisk.
Seks år gamle Guro Hole Sørbotten fekk den største fisken på fyrste kastet. Han vog 171 gr. Kvelden før hadde Guro høyrt bestefar Ståle fortelje om den store auren han og onkel Tore, fekk på garn i Nøre vatnet i 2001, på 2,9 kg.
På årets fiskekonkurranse fekk Marie Ullevålseter den minste fisken på 21 gr, og Vegard Følling Slettemark fekk flest fisk, 27 stk.
Godt besøkt lunsjkafe
Dei som kom frå fottur eller skulle på fiskekonkurranse kunne nyte den gode maten på lunsjkafeen til Hannele Turunen i Botnane grendahus. Den var open frå 11.00-15.00. Både bygdefolk og tilreisande la inn ei matstund der. Hannele servert graskarsuppe med focaccia-brød, smørbrød og diverse kaker. Salet gjekk strykande og folk var veldig positive til den nye menyen. Kor mange som var innom lunsjkafeen laurdag veit vi ikkje, men Hannele hadde ikkje sett så mykje folk sidan ho flytta til Botnane i november! Det vart seldt mat for over 4000 kr. til inntekt for grendalaget.
Overraska over kunsten
I samband med Bygdehelga nytta vi også høve til å ha omvising i den faste samlinga av skulpturar etter Aase Botnmark (1927-2012), fødd Øvrebotn, på garden Håjen i Botnane. Etterkomarane har deponert vel tjue skulpturar til Bremanger kommune, som no er å sjå i den gamle skulestova i Botnane. Aase Botnmark ynskte at delar av kunsten hennar skulle kome «heim» etter at ho var død.
Bygdehelga var omlag ti personar innom og fekk omvising. Fleire var overraska over å finne slik kvalitetskunst i eit grendahus utanfor alfarveg, av ein kunstnar dei aldri hadde høyrt om. Det var også innom folk frå Sogn og Fjordane kunstmuseum denne helga og såg kunst av ein kunstnar dei ikkje kjende til frå før. Samlinga i Botnane grendahus er den einaste faste utstillinga av kunsten til Aase Botnmark, som budde på Jessheim frå sist på 1960-talet til ho døydde i 2012.
Fottur til Futenipa
Søndag føremiddag hadde turleiar Håkon Årebrot med seg fem glade vandrarar til fjellet Futenipa på Årebrot, skriv Kirsti Hole på Fjesboksida til grendalaget etterpå. Turen er blå-merka, men det var likevel godt å ha med seg lokalkjende. Kva namnet Futenipa kjem av veit vi ikkje. Lokalt vart ho før ofte omtalt som Futnipa.
Frå Futenipa er det eit vidt utsyn både over Årebrot, fjell og vidde, sjø og land ikring. Bileta har Kirsti Hole og Håkon Årebrot teke.
Diktarstien etter Bruheim
Det møtte opp tre personar som ville vere med meg på omvising på Diktarstien i Botnane søndag. Ekteparet Anne Grete og Arild Vedvik har hytte på Myklebust og hadde gått Diktarstien åleine før. Denne søndagen hadde dei bestemt seg for å få med seg ei guida omvising. Arild Vedvik driv Fjesboksida PoesiRingen der han har lagt ut meir enn 11.000 dikt. https://www.facebook.com/poesiringen/
– God kunnskapsformidling og mykje nytt å høyre, sjølv for oss som trudde vi visste mykje frå før, skriv Magnhild Sørbotten på Fjesboksida til grendalaget. Det er ho som har teke bileta.
Gudsteneste i skulestova
Det var planlagt med utegudsteneste ved diktsøylene på Jørnjorda, men vermeldingane gjorde at gudstenesta kl. 14.00 søndag vart innomhus i den gamle skulestova i Botnane. Det var 16 frammøtte.
– Igjen viste dette lokalet seg å høve godt, prest Dag Leirvik ved talarstolen og Jarle Grotle ved det gamle trøorgelet. Ei passeleg stor forsamling stemte med i dei sommarlege salmane. Takk for frammøte frå fjern og nær», skreiv Elisabeth Ruud Nordbotten på Fjesboka etter preika. Ho tok også bileta.
Basar på Årebrot
Rundt 60 personar kom på basaren på Årebrot grendahus kl. 16.00 søndag. Der styrde Husefest-folket (Ullevålseter-familien som driv Ullevålseter sportsstue i Nordmarka), Ragnhild Nøttingnes, Elisabeth Ruud Nordbotten og Ingrid Seljestokken med mat og servering, og kakebordet vart fylt med hjelp frå kakebakarar i dei to bygdene.
Årebrot sin mest ordhage son, Fridtjov Urdal, var i storform då han kåserte om kva stadnamna i ei bygd som Årebrot fortel om historia vår, at vi i staden for å klage må gjere noko sjølve med det vi vil ha annleis, og kor stas det var som gutunge når det var basar i bygda.
Seks loddbøker hadde vore på omgang og var nær fylte då Sigfred Nøttingnes og Magnhild Sørbotten tok over loddsalet på sjølve basaren, som vart avslutta med loddtrekking av masse gevinstar. Og framleis er mange av dei heimelaga; strikka, hekla, sydde, tova og denne gongen sådde nellikar. Den tradisjonelle babydukka med heimelaga kle var med også i år.
Godt resultat
Botnane og Årebrot grendalag fekk inn omlag 36.400 kr på loddsalet og 2.500 kr på matsalet på basaren. Begge summane er brutto og det er fleire som skal ha dekka utlegg. På konserten fredag kveld og lunsjkafeen laurdag vart det seldt mat for 4.300 kr. Salet av Bruheim-bøker/kort og andre bøker til inntekt for Diktarstien i Botnane – vipps 76 14 42 – gav ei inntekt på 2.345 kr.
Sommaren 2023 håpar vi at Sigrid Moldestad og Regndropebandet hennar står på scena på Årebrot grendahus med familieførestillinga Regndropeborna og andre dyr. Ho har sett tone til 14 barnedikt av Jan-Magnus Bruheim og håpar å få laga plate av dei neste år. Det er eit samarbeid med Førdefestivalen, Falturiltufestivalen på Stord og Vossajazz som har gjort førestillinga mogeleg, som hadde premiere på Folkemusikkfestivalen i Førde i juli. I dette intervjuet fortel Sigrid Moldestad om forholdet sitt til Bruheim sine barnedikt.
– Dei som driv med hage lever lenger og er friskare enn andre. Det trur eg på, seier Anne-Karin Holm Årebrot bestemt. – Det er mykje god terapi i å arbeide i hagen, legg ho til, og skildrar leande kor godt det gjer å denge laus på ein stein eller hakke i jorda når du er skikkeleg forarga.
– Desse blomstrane likar ikkje slike regnsomrar som vi har i år, seier Anne-Karin Holm Årebrot, og plukkar vekk det som har visna.
Etter ein regntung sommar har eg endeleg kome meg på besøk i hagen til Anne-Karin i Vaulen på Årebrot, der ho og mannen Håkon Årebrot bur. Stadig fleire på Årebrot spurde om eg hadde vore der? Den hagen er noko å skrive om, meinte dei. Sjølv synst ho at eg helst burde ha kome i tidsrommet april-juni, når løkplantane og rododendronane blømer. Då er hagen eit syn! Men trass i alt regnet lyser vakre roser, klematis, busknellikar og massevis av stauder mot meg i sterke fargar, fint avstemt mot gråstein og grøne blad og busker. Blomane vitnar om godt stell og mykje arbeid.
Dette bilete har Håkon teke av Anne-Karin i arbeid med rosene. Det er så grunn jord at ho må plante dei i vide tønner for å få skikkeleg vokster på dei.
– Har du alltid vore oppteken av hagearbeid?
– Nei, på ingen måte. Eg trur det er ei sjeldan interesse hjå folk i heilt ung alder. Men eg vaks opp med ei adoptivmor på Furset, i Fjaler og hagen hennar var rekna for å vere fin. Der var det bærtre og prydbusker som sette preg på hagen.
Fyrste hagen i Luxemburg
Det var i Luxemburg Anne-Karin hadde fyrste hagen sin. – Der budde eg i seks år (1986-92), med den dåverande mannen min og dei tre borna våre. Der merka eg ei gryande interesse for å plante til hagen, særleg med busker, blant anna eit mandeltre. Borna mine har vore attende og sett huset vi budde i og fortel at buskene vi planta framleis står der og er frodige.
– Stor skilnad på Luxemburg og Årebrot reknar eg med?
– Ja, men mellom dei to hagane hadde eg hus og stor hage i Florø i mange år. Det var fyrst då eg selde huset der i 2012 at byrja med hagen her som Håkon hadde hus.
Håkon og Anne-Karin har stor glede av hagen og likar å finne ut kva dei kan få til å vekse der.
Dei var begge skilde då dei møttest på dans i Flora samfunnshus i januar 2000. Ho har to døtrer og ein son, han har to søner og ei dotter. I mange år budde dei fast i Florø og brukte huset på Årebrot i helgar og feriar. No har dei ei leilegheit i Florø, men bur mest på Årebrot. Begge er pensjonistar, men ho tek framleis vakter i omsorgstenesta i Florø når dei spør.
– Hagen her har blitt til litt etter litt. Det bles og er verhardt, så det er spennande å sjå kva ein kan få til å vekse her. No er det stauder som står hjarte mitt nærast, og dei plantar eg tettast råd, då er det minst arbeid med dei. Ugraset sleppe ikkje til på same måten som når det er opa mold, forklarar Anne-Karin.
Ingenting å seie på utsikta. Denne kvelden gjekk Christian Radich forbi.
– Er du med på dette hagearbeidet, Håkon?
– Det var ikkje mykje hage her med meg då Anne-Karin kom hit, eg konsentrete meg om å halde husa ved like. Men etter at eg fekk meg gravemaskin flyttar eg stein og planerer, berre ho seie korleis ho vil ha det. Vi brukar mykje naturstein som alt er på tomta, men som må flyttast både hit og dit.
Han er openbert stolt over hagen til kona, men tykkjer han er stor nok no. På ein rundtur i hagen fortel ho levande om at her ynskjer ho seg ein dam, her skal det bli meir bed, fleire stader trengst det ein ny sitteplass for å få nyte nett den nydelege sjøutsikta. Dei har panoramautsikt over hovudskipsleia, og medan eg er der fer Christian Radich forbi.
– Det er ikkje alltid at Håkon er ledig når eg vil ha noko gjort, ler Anne-Kristin. Men etter kvart har det vorte mindre snakk om at eg ikkje må kjøpe meir blomar. Det gjer eg no uansett, for eg vil plante tett, og så er det så spennande å prøve nye sortar.
Til dømes druer i drivhuset, som dei bardunerer fast om vinteren, slik at det ikkje fyk til himmels. Men no modnar det druene der.
Håkon byr på prøvesmaking av druene i drivhuset i Vaulen.
Tang mot sniglar
Håkon er mest med i samtalen når han kan dele gode råd mot sniglar på grønsakene. Det hjelper å legge tang kring karmane på beda, då slepp ein at gråsnigelen et opp grønsakene. Tang er også godt for bærtrea, ein sekk med tang per tre held dei friske og grøne. Mot lus på rosene hjelper det med neslevatn, så Anne-Karin har brennesle i blomsterbedet for å vere sjølvberga. Nesleblad og vatn skal stå i to veker til det luktar kloakk før ein blandar det ut i vatn og tek luseangrepet, raskt og effektivt.
Dei ynskjer å bruke minst mogeleg med kunstgjødsel og har funne løysinga i sokalla Bokashi-kompost. Dei samlar matavfallet i små plastbøtter, strør på sukkerhaldige frø og let det stå i to veker og gjære, også kalla fermertering. – Sniglar likar ikkje fermertert materiale, men makk og padder er det mykje av i komposten etter denne nedbrytingsprosessen. Og frå plastbøttene med matavfall tappar Anne-Karin vatn og brukar som gjødsel på plantane, fortel Håkon entusiastisk.
– Korleis reddar de hagen frå å bli oppeten av hjort?
– Straumgjerde, seier Håkon kontant. Han har sett opp eit høgt sauegjerde med eit straumførande kvit band/streng ca. 50 cm over på toppen. – Du merkar at du er borti det, seier han. – Det er vår og haust det er viktigast å ha straumen på. Det verkar som om hjorten har lært at her er det ikkje vits i å hoppe gjerde. Hadde vi ikkje hatt det gjerde hadde vi berre hatt rododendron og påskeliljer, for det et ikkje hjorten, seier Anne-Karin Holm Årebrot.
Ingenting kan måle seg med våren og forsommaren i hagen, meiner Anne-Karin, og dette bilete syner kva ho snakkar om då. Privat foto.
Intervju og foto: Magni Øvrebotten, 1. august 2022.
Sigrid Moldestad er spent no når ho og Regnbogebandet skal ut og presentere ei familieførestilling med barnedikt av Jan-Magnus Bruheim, med premiere på Folkemusikkfestivalen i Førde 7. juli. – Dikta hans er tidlause og universelle. Han skriv om ei mikroverd eg hugsar godt frå då eg var lita. Vi er nærmare bakken når vi er små, og no set eg meg ned på huk for å sjå og formidle dette til andre, seier Sigrid Moldestad. I Regndropebandet har ho med seg musikarane Jørgen Sandvik, Kåre Opheim og Sondre Meisfjord.
– Då eg fekk den store gåva å saumfare diktinga til Jan-Magnus Bruheim og tonesette dikt til CD-en «Brevet til kjærleiken» i 2014, sat mange av barnedikta hans så i meg etterpå. Dei er så flotte. Alt då sette eg tone til to av dei, Bekken syng og Kråketankar, men dei kom ikkje med den gongen. Og etterpå måtte eg ha litt tid for å gjere andre ting, fortel Sigrid Moldestad.
Ho gjev Roald Kaldestad æra for å ha sparka henne i gong att med Bruheim sine barnedikt. Kaldestad har vore med i bandet hennar lenge og han står bak Falturiltufestivalen på Stord, med fokus på førestillingar for born. – Det var i fjor vinter han føreslo at vi skulle prøve å få fleire festivalar til å gå saman om å få til ei ny Bruheim-førestilling. Falturiltufestivalen var med, det same vart Folkemusikkfestivalen i Førde og Vossajazz. Førde får premieren, vi skal til Stord i november og til Vossajazz i påska 2023. Til den tid håpar vi å ha spelt songane inn på plate, seier Moldestad. Førestillinga har fått tittelen Regndropeborna og andre dyr.
– Kva er det med barnedikta til Bruheim som fengar deg slik?
– Eg har framleis eit fantasifullt barn inni meg. Dikta har klåre bilete og forteljingar. Det er mykje empati for små dyr, som grashoppa, snigelen og åma. Han skildrar ei mikroverd eg hugsar frå då eg var lita. Vi er nærmare bakken når vi er små og desse dikta kling veldig inn til barnet i meg. Bruheim ser dei små og dei som står utanfor, både i menneske- og dyreverda. Eg er sjølvsagt spent på mottaking, men dikta er tidlause og universelle, dei er ikkje begrensa til om han skreiv dei til dømes på 1960-talet.
Titteldiktet Regndropeborna står i boka Røyskatten og andre barnerim, Noregs Boklag 1961. Vakkert illustrert av Reidar Johan Berle, som illustrerte mange av barnebøkene til Bruheim.
– Kva dikt har du med?
– Bekken syng og Kråketankar har vore med sidan dei vart sett tone til i Botnane hausten 2013. Eg ser framleis føre meg akkurat kvar den kråka sat då det diktet fekk tone. Elles gler eg meg veldig til å presentere Liten gut fortel som song, det er eit av dei sterkaste dikta hans. Det byrjar slik:
Eg fekk det ordet
eg var tverr
og lei og vrang
og sky og skjerr
Eg ikkje anna
høyre fekk,
og sturen var eg
kvar eg gjekk.
Nypoteta er streta
Titteldiktet Regndropeborna er sjølvsagt med, vidare Snigla som sykla, Sutrelid, Hjort er hjort, Grashoppa og den fine fluga, Om alle tre var like, Einsam blom og Ynskje. Det siste handlar om det ævelege ynskje om å vere noko anna enn det vi er, bortsett frå mauren:
Men mauren, han var ikkje
noko til kar,
for han ynskte berre å vera
det som han var!
– Kva med Nypoteta, som var yndlingsdiktet til mange den tid Bruheim budde i Botnane og las dikt på alle tilstellingar i bygda?
– Nypoteta er streta, ho har ikkje vilja ta tone enno. Ho er litt slik som Den annsame var då vi laga førestillinga Brevet til kjærleiken. Det diktet bala eg lenge med før tonen sat. Men så er det andre dikt der tonen berre kjem flygande, som denne gongen til diktet Vinden:
Det var ein dag
at det var så stridt
at eg måtte saume fast
skjegget mitt.
Stormen kom kast i kast
og alle hadde nok med
å halde seg fast.
Sigrid Moldestad driv påminningshuset Pederhuset i Breim, der ho i sommar sette forfattarskapet til Bruheim på programmet. Her saman med Ove Eide, som skreiv om forfattarskapet og redigerte Dikt i utval i 2014. Foto: Magni Øvrebotten.
Det er 14 dikt/låtar med i familieførestillinga Regndropeborna og andre dyr, som har premiere på Folkemusikkfestivalen 7. juli. Moldestad trur ho kjem til å ha med endå fleire dikt på ei innspeling. – Det ligg eit par som måtte vike til denne konserten, men som eg gjerne vil ha med. Det er så mange fine dikt å ta av, og denne gongen valde eg å ha fokus på dikt som handlar om dyr og natur. Men det er alltid ein menneskeleg relevans og kjensle i det Bruheim skriv. Om det er om maurar, kattar eller blomar, så handlar det alltid også om deg og meg, seier Moldestad.
I juni 2014 samla Sigrid Moldestad og musikarane hennar vel 400 menneske på skulehusplassen i Botnane med førestillinga «Brevet til kjærleiken», i samband med at det var 100 år sidan Bruheim vart fødd. I strålande sol. I 2018 var ho attende for å vere med på opninga av Diktarstien i Botnane, som samla over 200 menneske i eit galever som er sjeldan i august. Det bles og regna frå alle kantar.
– Kjem du att om vi tilbyr deg og bandet tak over hovudet for konsert i Årebrot grendahus neste sommar?
– Ja, vi må få lagt inn Botnane i turneplanane neste år. Fleire av dikta er skapte der, og som sagt hugsar eg akkurat kvar den kråka sat då diktet Kråketankar tok tone, seier Sigrid Moldestad. Ho fyller 50 år 19. juli og vi nyttar høve til å gratulere den fremste Bruheim-tolkaren i landet med dagen.
Intervju Magni Øvrebotten, 29. juni 2022.
Nøre vatnet sett frå Dyreskora. Fellestur over Dyreskora og fiskekonkuranse i Nøre vatnet laurdag 30.juli. Foto: Torbjørn Øvrebotten
Program for bygdehelga Botnane – Årebrot 29. – 31. juli 2022
Med bygdehelga ynskjer Botnane og Årebrot grendalag å syne fram bygdene og naturen vår, og samle både kjende og ukjende til sams opplevingar og aktivitetar. Kanskje kan nokon få lyst til å bu her med oss? Fint om du gjev oss beskjed om kva programpost du kjem til via Fjesboka eller til dei som står oppførde med mobilnummer.
Fredag 29. juli:
Kl. 19.00: Botnane grendahus. «Viser og slikt». Helge Johnsen syng eigne og andre sine viser, spelar gitar og fortel historier. Han har med seg Ove Mjåtveit på bass.
«Songane og poesien eg og Mjåtveit har med oss til Botnane, ber fingeravtrykk av bygdene våre og vårt vestlandske lynne, seier den tidlegare Firda-journalisten Helge Johnsen.
Bilettpris kr. 100. Førehandsbetaling til Vipps 50 14 65, eller i døra. Påmelding til leiar i grendalaget, Åsmund Berthelsen, mobil 93 23 70 73, e-post:asmund.berthelsen@icloud.com
Laurdag 30. juli:
Kl. 11.00 -15.00: Lunsjkafé i Botnane grendahus v/Hannele Turunen og Heidi Yttrehus.
Sal av mat og drikke, bøker, diktkort, med meir.
Kl. 11.00: Fottur over Dyreskora i Botnane. Påmelding til turleiar Torbjørn Øvrebotten, mobil 992 51 114. Turen byrjar på Jørnjorda og går til Nøre dalen, over Dyreskora og ned att over Åsen til Øvrebotten. Det tek vel to timar og dei som blir med bør vere vane med ulendt terreng.
Kl. 13.00: Omvising i den faste utstillinga av skulpturane til Aase Botnmark v/Magni Øvrebotten. I den gamle skulestova i Botnane grendahus.
Kl. 15.00: Fiskekonkurranse for liten og stor i Nøre dalen v/Vetle Aase Øvrebotten
Denne konkurransen har vorte ein sommartradisjon i Botnane og det gjeld å få den minsteo g den største fisken. Heile familien kan vere med, og det er premiar.
Søndag 31. juli:
Kl. 11.00: Fottur til Futenipa på Årebrot. Påmeding til turleiar Håkon Årebrot, mobil 975 35 394. Turen startar på Kvia på Årebrot og tek to-tre timar. – Det er bratt somme stader, men vi tek det med ro slik at kven som helst kan vere med, seier turleiar Håkon Årebrot.
Kl. 11.30: Omvising på Diktarstien i Botnane, med dikt av Jan-Magnus Bruheim
Påmelding til omvisar Magni Øvrebotten, mobil 970 55201
Diktarstien er 4,3 km lang og lett tilgjengeleg langs fylkesvegen. Han startar på Jørnjorda, har seks stopp og endar opp på gravstaden. Dei ti dikta er graverte i stål og bolta til stein.
Kl. 14.00: Utegudsteneste på Jørnjorda v/sokneprest i ytre Bremanger, Dag Leirvik og organist Jarle Grotle, på trekkspel.
Gudstenesta vert på Jørnjorda, ved dei brune diktsøylene der. Om det bles og regnar blir gudstenesta i Botnane grendahus.
Kl. 16.00: Sommarbasar på Årebrot grendahus, med kåseri av Fridtjov Urdal.
Basaren er til inntekt for Botnane og Årebrot grendalag sitt arbeid til beste for bygdene Botnane – Årebrot. På basaren er det loddsal, sal av mat og utloding av eit variert utval gevinstar.
Om du vil kjøpe lodd på basaren til Botnane og Årebrot grendalag kan du gjere det på Vipps 69 94 98, på «Lodd sommarbasaren 22». Kr. 5 per lodd. Vil du støtte arbeidet til grendalaget utan å kjøpe lodd er Vippsnummeret 50 14 65.
Anna du kan gjere: Ynskjer du å gå turar på eiga hand er det fleire merka turløyper, som du finn skilt om langs Frøysjøvegen; Til Skudalen/Botnanipa, Nøre dalen/Fossedalen, Opnaren/Middagsnova og Uradalen. Vidare er det tilrettelagt for Stolpejakt i Uradalen på Årebrot, i Seljestokken og i Øvrebotten i Botnane. Sjå www.Stolpejakten.no
Overnatting: Nytt overnattingstilbod i Botnane, hjå Kjersti Straume og John Sande. Mobil nr. 90 12 94 34/ 90 19 02 44. Dei har plass til fem personar. Det er mogeleg å telte og parkere bubilar fleire stader på strekninga Botnane-Årebrot denne helga. Ta kontakt med Rune Nordbotten, for nærmare opplysingar, mobil 415 53 395.
Båtplass: Nordlegaste flytebrygge, nord for kaiskuret i Korsnesvika. Leige kr. 100 per døgn. Betal på vipps til John-Magne Sande, mobil 90 19 02 44. Flytebrygga mellom Sande si og kaiskuret eig Steinar Øvrebotn. Han vil at leiga, kr. 100 per døgn, skal gå til grendalaget, vipps 50 14 65. Det vil også Åge Sørbotten at leiga for den store kaia skal gjere, kr.100 per døgn. Den er best eigna for større båtar.
www.Botnane.no for fullstendig program
Frå Futenipa der fellesturen går søndag 30.juli
Her finn du programmet som du kan skrive ut: Program bygdehelga 29.-31.juli
29. – 31. juli
Vaulen på Årebrot sett frå båt. Huset som vert leigd ut er det vesle raude bustadhuset som speglar seg i sjøen. Foto Håkon Årebrot.
Turisme er ikkje noko stor næring på strekninga Botnane-Årebrot, men i år har det kome til eit nytt tilbod. John Sande og Kjersti Straume i Botnane har pussa opp fyrste høgda i huset etter besteforeldra hans, kjøpt båt og satsar på folk som vil fiske. Dei er spente på sesongen og budde på at det tek si tid å etablere seg i marknaden. Håkon Årebrot på Årebrot er veteran som turistvert, han har leigd ut hus og båt sidan 2005 og har fullt hus. Det same seier Rune Nordbotten i Botnane om hytta han har leigd ut sidan 2006, også der fylgjer det med båt. Både Årebrot og Nordbotten satsar mest på familiefolk frå Tyskland.
– Denne sommaren er her ledig berre ei veke i august, frå 6.-13. august. Elles er gamlehuset utleigd, seier Håkon Årebrot. Han leiger ut via Airbnb og i tillegg lyser han litt på ei tysk web-side. Han administrerer utleiga sjølv, har pussa opp huset og fått den utvendige fasaden attende til slik huset opphavleg såg ut. Det var barndomsheimen til far hans. – Innvendes er det berre tømmerstova att av det gamle gardshuset i Vaulen, som truleg vart sett opp her på 1850-talet. Det seiest at det er den tredje staden det står, det var vanleg å flytte med seg hus i tidlegare tider, seier Håkon Årebrot. Huset har fire soverom og han har avgrensa tal personar til seks vaksne.
Han har aldri hatt problem med dei han leiger ut til. – Det er kjekke folk. Dei fleste som kjem hit er interesserte i ro og fred. Dei nyt roa og stillheita, og dei fleste likar å fiske. Difor er det båt med i leigeprisen. Nokon brukar huset på Årebrot som base og tek seg turar rundt om med båten eller eigen bil. Andre går i skog og mark, og om hausten er plukking av sopp populært, fortel Årebrot.
Han leiger mest ut til familiefolk. I starten hadde han ein familie som kom att ti år på rad, i to generasjonar. Men det vanlege er at folk er her ein sommar og nokon kjem kanskje att nokre år etterpå.
Årebrot diffrensierer prisen i løpet av sommaren. I juli og august tek han 85 euro (ca. 850 kr) per døgn for to vaksne m/ungar. Er det fleire vaksne legg han på 100 kr. døgnet. Båten er medrekna i prisen, så det er eit relativt rimeleg tilbod. Utanom sesongen er det 750 per døgn.
-Tyskarane er tidleg ute med å bestille. Dei tingar i mars/april for å vere sikre på å få plass. Nordmenn er jamt over seinare ute, seier Håkon Årebrot. Han og kona Anne Karin Holm Årebrot er pensjonistar og bur for det meste i nabohuset, men har også leilegheit i Florø.
Litt av utsikta frå hytta til Rune Nordbotten, ho ligg høgt og fritt ovanfor tunet på garden. Foto: Rune Nordbotten.
2022 vert eit rekordår
Rune Nordbotten driv gardsbruk med mjølkekyr og bygde ei hytte for utleige i 2006. Den har stort sett vore utleigd i hovudsesongen 10. juni – 01. september. men i kantsesongane mai og september varierar det litt. Elles leigd ut litt til arbeidsfolk i vinterhalvåret og eige bruk.
Han samarbeider med eit tysk firma i Berlin. – Det er regelen om fyrste mann til mølla som gjeld. Dei skaffar meg kundar og eg seier ja eller nei alt etter kva som høver. Å drive åleine, utan samarbeidspartnarar, ville vore for tungt, seier Nordbotten.
I hytta i Garden er det plass til 4-5 personar, fire senger, pluss madrasser på hemsen. Sjølv om det ringde folk i haustferien før hytta var heilt ferdig og fyrste leigetakar tok plass, gjekk det litt trægt i starten med mange hol i bookinga. Nokre år var også trægare enn andre. Men det kom seg fort. I dei to åra med korona miste dei vårsesongen, men folk slapp inn frå juli av begge åra. – I år vert det rekord. Dei fyrste gjestene kom sist i april og hytta er leigd ut til midten av september. Vi har ledig ei veke 13.- 20. august og to-tre dagar innimellom, fortel Rune Nordbotten, som driv tilbodet saman med kona, Elisabeth Ruud Nordbotten, som er lærar.
Turistane blir frå laurdag til laurdag, i ei eller to veker. Mange reiser rundt og ser seg om, særleg familiar. Nordbotten har hatt gjester som tek seg dagstur til Geiranger. Turar til Florø, Refvika og Bremanger er vanleg. Etter at det vart merka turstiar til fjellområda kring Botnane er det mange som brukar dei.
– Men tyske karar kjem mest for å fiske, så det gjeld å ha tilbod om båt til dei. Denne veka fekk eg problem med båten min og fekk bruke John Sande sin båt. Det er godt når vi kan samarbeide om slikt, seier Rune Nordbotten.
Han har satsar på ein djup båt som folk ikkje så lett ramlar ut av. Innimellom er det enkelte som burde vore meir forsiktige på sjøen, men stort sett brukar folk vit. – Vi rettar oss inn mot familiemarknaden, ikkje karagjengane. Dei som kjem for å fiske får fisk og er stort sett fornøgde. Fyrste sommaren hadde vi eit par som var her i to veker med blikkstille sjø kvar dag, men slikt er heller sjeldan, fortel han.
Utleigeprisen er 1000 kr. fyrste døgnet og 800 kr. dei neste. Vekeprisen er meir diskuterbar etter kor mange dei er, tidspunkt og bruk av båt. Båten er medrekna i prisen. Gjester som leiger gjennom det tyske firmaet har fast pris, med to prisgrupper etter om det er høgsesong eller kantsesong.
Rune Nordbotten hadde ei tid planar om å bygge ei utleigehytte til, men har lagt dei på is. No er det meir aktuelt å bruke kårbustaden på garden til utleige.
Mest interessert i fisketuristar
John Sande ha pussa opp fyrste høgda i huset etter besteforeldra sine for utleige. Han har bytt kjøkken, golv og vindauge og alt det elektriske. Der er det no ei stove, kjøkken, to soverom bad og vaskerom og plass til fem personar.
John Sande har pussa opp fyrste høgda i huset etter besteforeldra og er spent på utleigemarknaden. Utsikta er rett i hovudskipsleia i Frøysjøen, og rett over steingarden ligg den største gravrøysa på vestlandskysten. Foto: John Sande
Han samarbeider med Dancenter.no, eit dansk selskap som rettar seg mest mot fisketuristar, og har kjøpt ei 20 fots båt som er rekna med i prisen. Båten kan ein også leige separat.
– Vi fekk tilbodet på marknaden i april og har førebels leigd ut tre veker i sommar. Men to av dei kom i går, så det er ikkje godt å seie korleis sesongen blir her. Vi er mest interesserte i fisketuristar, då vi reknar med at 60 prosent av nettoen ligg i båten, seier John Sande.
Parti frå den nyoppussa stova. Foto: John Sande
Det er Dancenter.no som styrer prisane, som varierer i høve til tida på året. I høgsesongen i skuleferien kostar det 7.500 for ei veke, og av det får Sande kr. 5000.
John Sande har også tenkt å pusse opp andre høgda i gamlehuset på garden, med trapp opp utanfrå, slik at det vert to separate leilegheiter for utleige i huset. Men om det vert noko av avheng av av om det er butikk i å leige ut, for materialkostnadane er dyre for tida. John Sande og Kjersti Straume er småbarnsforeldre, han arbeider i Nordsjøen og ho er sjukepleiar i Svelgen. Dei bur i same tunet som huset dei leiger ut.
Vertskapet John Sande og Kjersti Straume og borna, med Frøysjøen i ryggen.
Foto: Magni Øvrebotten.
Interessert i natur, kultur og historie?
Leilegheita i Botnane grendahus er ledig for utleige denne sommaren. Førebels er ho leigd ut for heile juli og heile oktober, og nokre dagar fyrste veka i august. Elles ledig. Her fylgjer det ikkje med båt. Det er Botnane og Årebrot grendalag som står for utleige og har inntektene.
Tradisjonelt har dei som leiger i grendahuset ofte slektsrøter i Botnane, og kjem hit for å oppleve naturen og bygda, besøke slekta og ta seg turar rundt om i området. Dei er sjølvsagt framleis velkomne, men grendalaget håpar også at andre som er interesserte i natur, kultur og historie vil oppdage og bruke tilbodet meir.
Her går Diktarstien i Botnane, med dikt av Jan-Magnus Bruheim, rett utanfor døra, og ein kan bu i same leilegheita som han budde i frå 1978-85. I 2021 vart det opna ei kulturminneløype Botnane-Årebrot, der det er vel 40 gravrøyser frå bronse- og jernalderen. Botnane var eit høvdingesete i bronsealderen, noko fire store gravrøyser vitnar om. Det står fem skilt langsmed Frøysjøvegen som fortel om denne historia. Om ein likar å gå fotturar er det merka mange turløyper i området, med vidt utsyn og variert natur.
Leilegheita i Botnane grendahus har god plass til 5-6 personar. Det kostar kr 750 å leige ho for eit døgn, kr 1400 kr. for to døgn, kr 3000 for ei veke og kr. 6000 for ein månad. Ynskjer du å leige eller vil ha meir informasjon ta kontakt med leiaren for Botnane og Årebrot grendalag asmund.berthelsen@icloud.com, eller mobil 970 55201. Sjå meir om leilegheita i grendahuset her.
18. juni 2022. Magni Øvrebotten.
– og dei vil fiske
Bilete er frå ein dugnad på Årebrot for eit par år sidan.
Her er aktivitetane grendalaget planlegg og prøver å få til for resten av 2022. Og folk vert oppmoda om å melde seg til teneste på aktivitetane dei vil vere med å få til, kafear, jonsokfeiring, mm
Dei arrangementa der vi trur det kjem mange har vi lagt opp til å ha på Årebrot der det er betre plass. Og vi har prøvd å fordele aktivitetane på dei to grendahusa.
Kom gjerne med forslag til program på søndagskafeane og sommarhelga/bygdedagane!
Helsing
Åsmund Berthelsen (leiar)
Aktivitetskalender Botnane og Årebrot grendalag – 2022
| Dato | Aktivitet | Stad | Ansvar |
| 10. april | Søndagskafe | Botnane | |
| 8. mai | Søndagskafe | Botnane | Hannele, Magni |
| 17. mai | 17.-mai-feiring | Årebrot | Nina, Marion, Jurate og Helen |
| 5. juni | Søndagskafe | Botnane | Grete og Sigfred |
| 11. juni | Strandrydding | Botnane og Årebrot | |
| 23. juni. | Jonsokfeiring kl.18.00 | Jørnjorda i Botnane | Bålansvarlege: John Sande og Torbjørn Øvrebotten |
| 29.-31.juli | Sommarhelg/bygdedagar | Botnane og Årebrot | |
| Fredag 29.7
|
«Viser og slikt». Konsert med Helge Johnsen og Ove Mjåtveit. | Botnane grendahus | |
| Laurdag 30.7 | Fiskekonkuranse Nøre vatnet v/Vetle Aase Øvrebotten
Fottur over Dyrskora i Botnane m/Torbjørn Øvrebotten som turleiar Kafe Botnane grendahus v/Hannele Turunen Omvising skulptursamlinga etter Aase Botnmark, Botnane grendahus. v/Magni Øvrebotten |
Botnane
Botnane |
|
| Sundag 31.7 | Omvising Diktarstien i Botnane v/Magni Øvrebotten
Gudsteneste skulestova i Botnane kl.14.00 v/sokneprest Dag Leirvik Fottur Futenipa på Årebrot m/Håkon Årebrot som turleiar Basar m/Fridtjov Urdal som kåsør 16.00 – 18.00 |
Botnane
Årebrot Årebrot |
|
| 4. sept. | Søndagskafe | Botnane | Elisabeth |
| 2. oktober | Søndagskafe m/fellesmiddag | Årebrot | Avlyst |
| 6. nov. | Søndagskafe | Botnane | Avlyst |
| 19. nov.
(laurdag) |
Hjortefest | Botnane | Hjortejegarane |
| 26.nov. (laurdag) | Julemesse og kafe | Årebrot | Britt Maret, Marit og Ingrid |
| 27. des.
(3.juledag) |
Juletrefest/romjulskafe | Botnane | Marion og Nina |
Firda Seafood sitt settefiskanlegg i Botnane er for tida tomt for fisk. Det brukar det å vere på denne tida av året, frå midten av mars til ut i april. No får dei inn att yngel etter påske. Denne våren brukar dei tida utan fisk til å investere i betre og sikrare tilførsel av oksygen til kara. – Dette er ei investering på ca. 1,5 mill. kr, og det er ei forbetring av anlegget for å henge med i utviklinga, seier driftsleiar Torbjørn Øvrebotten.
Driftsleiar Torbjørn Øvrebotten og dei andre tilsette ved Firda settefisk driv med ombygging medan anlegget er tomt for fisk.
Firda settefisk produserer smolt til regnbogeaure. Behovet for oksygen varierer mykje meir gjennom døgnet med aure enn med laks. Auren veks snøggare enn laksen og treng 30 prosent meir oksygen. Anlegget i Botnane brukte 120 tonn oksygen i 2021, til å produsere 200 tonn fisk. Det utgjer 1,6 mill. auresmolt.
– Omlegginga er betre for både fisk, miljø og økonomi og gjer det lettare å styre tilsettinga av oksygen, og vi får ei meir effektiv utnytting av oksygenet. Endringa vil óg gjere det lettare for dei som arbeider med dette. Tilførsla av oksygen er det som tek lengst tid for nyetilsette å forstå og kjenne seg trygge på, seier Torbjørn Øvrebotten.
Firda settefisk i Botnane har berre aureproduksjon. Øvrebotten fortel at auren vert lettare stressa enn laksen, difor er det viktig å vite kva du held på med. Auren er kvikkare og sym raskare enn laksen. – Når auren byrjar stresse vert det reine flodbylgja i karet, det vert det aldri med laksen. Og når auren klumpar seg saman vert det lett oksygenmangel, og då er det viktig å ha kontroll på tilførsla av oksygen, seier han.
– Korleis skal de forbetre tilførsla av oksygen i kara?
– Til no har vi hatt ein kjeglestasjon (beholdar) som fordelte oksygenet til alle kara. No skal det bli ei meir nøyaktig justering per kar. Ei kjegle pr. kar der vi tilset oksygen til vatn under trykk. For å oksygenere ferskvatn må ein ha 2,5-3 kg trykk. Døme: For kvar kg fòr vi brukar må vi bruke ½ kg oksygen.
Den grøne kjegla attmed inngangsdøra er av dei gamle kjeglene, medan dei ni nye er svarte.
Firda settefisk går no frå ein stasjon med tre kjegler til ni kjegler. Det gjer det mykje enklare å styre tilførsla av oksygen per kar, og det gjer at dei kan ha fisken lenger i anlegget. Særleg om sommaren vil dei no kunne auke snittvekta frå 100 gram til ca. 150 gram ved levering.
Det er fem stillingar ved Firda Settefisk i Botnane. – Vi gjer all planlegging sjølve, men leiger folk frå Seljestokken båtverkstad til å lage hol i kara og plastre dei, og gassleverandøren legg røyra frå oksygentanken og ut i kara. Elles gjer vi alt arbeidet sjølve, seier Torbjørn Øvrebotten. Han fortel elles at dei har planar om ein Open dag på fiskeanlegget, slik at folk kan kome og sjå korleis dei driv og stille spørsmål dei måtte lure på.
Intervju og foto: Magni Øvrebotten 28.03.2022.
PS: For dei som ikkje veit det er Torbjørn Øvrebotten bror til intervjuaren.